FENİKELİLER, YUNANLILAR ve KARTACALILAR
Akdenizli bir kavim olan Fenikelilerin İber yarımadasına M.Ö. 1100 lü yıllarda geldikleri düşünülüyor. Gadiz (günümüz Cadiz Şehri), Malaca (günümüz Malaga Şehri) ve Abdera ( Almeria Şehrinde yer alan Adra) şehirlerini ve buralara çeşitli ticari fabrikalar kurdular. Metalurji sanayi fenikeliler ile doğmuştur. Ayrıca balıkçılık da günümüz İspanya ve Portekizine fenikelilerden miras kalmıştır.
Fenikeliler akdeniz kıyıları boyunca hakimiyet kurmuş ve deniz ticareti ile uğraşmışlar. Hammaddelere ulaşmak için Akdeniz kıyıları boyunca koloni halinde yaşamışlar ve Greklere ticarette büyük rakip olmuşlar.
Günümüzdeki arap, latin ve yunan alfabeleri fenike alfabesinden türemiştir.
Cadiz'de yaşayan Fenikeliler kendilerini savaşçı ve cesur kızılderili kabilelerin saldırısından koruması için Kartacalıları (Tunus yarımadasında kurulmuş olan bir Fenike kolonisidir) Cadiz'e davet ettiler. Böylece Kartacalılar İspanya topraklarını işgale başlamışlardır.
KARTACA FETHİ
M.Ö. 3. yüzyılda Kartacalılar İspanya yarımadasında emperyalist bir akdeniz düşüncesi başlattılar ve yarımadaya Qart Hadast ( yeni şehir) yani Kartagena ( bugünkü Murcia bölgesi) adıyla bir şehir kurdular ve buraya önemli bir deniz üssü yaptılar.
Kartacalılar ve Romalılar arasında bir dizi Batı Akdeniz hakimiyeti savaşları yapıldı. ( Punik savaşları)
 |
| Punik Savaşları (Guerras Púnicas) http://www.italyada.net/punik-savaslari-guerre-puniche-1610/ alıntıdır. |
Birinci Punik savaşında yenilmesinden sonra Kartacalılar Sicilya( Sicilia) , Sardunya (haritada sardegna olarak bulabilirsiniz, İsp:Cerdeña) ve , Córcega ( haritada Corsica olarak bulabilirsiniz) kayıplarını telafi etmeye çalışarak İber yarımadasındaki hakimiyetini artırır.
Amílcar Barca, Aníbal ve diğer generaller Andalucia bölgesindeki fenikelilerden kalma ticari yerleşim yerlerine yerleştiler,El Levante( Cadiz ) kontrolleri altında idi ve diğer İber yerleşim yerleri üzerlerindeki etki alanlarını genişletmeye devam ettiler.
M.Ö 3. yüzyılın sonlarına doğru Duero ve Ebro nehirleri( Keltler ve Keltiberler tarafından kullanılmayan) nin güneyindeki şehir ve kasabaların büyük kısmı ve Balear adaları Kartacalıların etki alanına girmiştir.
 |
| Balear Adaları( Las islas baleares) http://tr.wikipedia.org/wiki/Balear_Adaları#mediaviewer/File:Baleares-rotulado.png den alıntıdır. |
M.Ö. 219 yılında Anibal İber yarımadasını saldırının ana noktası olarak ve büyük bölümünü İspanyol yerlilerinin oluşturduğu ordusu ile Roma'ya karşı saldırıya geçer, ve Kartacalıların yenilgisi ile sonuçlanan bu savaş İspanya yarımadasında Roma hakimiyetinin başlamasına neden olacaktır.
ROMA İMPARATORLUĞU ( M.Ö. 206-5. Y.Y.)
Romalılar Kartacalıları ve kolonilerini mağlup ettikten sonra İber yarımadasının neredeyse tamamını kontrol altına aldılar. Böylelikle İspanya Roma İmparatorluğu'nun önemli bir parçası haline geldi, hatta iki Roma İmparatoru Trajan (Trajano) ve Hadrianus (Adriano) da bu topraklarda Sevilla bölgesinde doğmuştur.
İspanya tamamıyla Roma Kültürünü aldı ve dilini kullanmaya başladı. İber Yarımadası'nda çok sayıda Roma şehirleri ülkenin o günlerde yaşadığı ihtişamın kanıtıdır.
VİZİGOTLAR
Vandallar (vandalos), sueviler (suevos) ve alanlar (alanos) roma imparatorluğunu 406 yılında işgal ettiler. 409 yılında ise Pireneleri geçerek İber Yarımadasını işgal ettiler.
Kaynak: http://miscuentinos.blogspot.com.es/2010/06/turistas-en-espana-vandalos-suevos-y.html
Bu arada vizigotlar 2 yıl önce Roma'yı ele geçirmişlerdi. Daha sonraları 412 yılında Güney Fransa'da Toulouse krallığını kurdular ve yavaş yavaş İber yarımadasında etki alanlarını genişlettiler ve Alanları ve Vandalları Kuzey Afrika'ya kaydırdılar. Ardından Franklar tarafından Toulouse 'nin işgal edilmesi ile Vizigotlar krallıklarının başkentini İspanya'da yer alan Toledo'ya taşıdılar.
Vizigotlar genellikle Castilla bölgesinin kuzeyinde yer alan platoya Duero nehri havzasında Büyük Roma Şehirleri dışındaki yerlere yerleşerek buralarda küçük kırsal topluluklar meydana getirdiler.
http://aulacampuspcpi.wikispaces.com/U1.+España.+El+relieve+peninsular
Bu topluluk tarımla geçimlerini sağlamaya ve derebeylik oluşturmaya başladılar. Gotlar bu yarımadada yaşayan Romalılarla birlikte yaşamışlardır fakat bağımsızlardı ve her derebeyliğin kendi kanunları vardı daha sonraları ise bu topraklarda yaşayan farklı derebeyliklerin ve/veya Roma yönetimine bağlı İspanya yarımadasında yaşayan yerlilerin yani İspanik ( Hispano-Romanos) birbirleri ile evlilikleri sonucu bu topluluklar arasında kanunlar birleştirildi.
Din konusunda ise, vizigotlar Aryanizm i benimsemişlerdi ve İspanikler (Hispano-Romanos) topluluğunun büyük kısmı katolikti. Got kralı Recaredo 587 yılında katolikliği kabul ederek bu Gotları ve İspanikleri bütünleştirmiştir.
Vizigotlar genellikle Castilla bölgesinin kuzeyinde yer alan platoya Duero nehri havzasında Büyük Roma Şehirleri dışındaki yerlere yerleşerek buralarda küçük kırsal topluluklar meydana getirdiler.
http://aulacampuspcpi.wikispaces.com/U1.+España.+El+relieve+peninsular
Bu topluluk tarımla geçimlerini sağlamaya ve derebeylik oluşturmaya başladılar. Gotlar bu yarımadada yaşayan Romalılarla birlikte yaşamışlardır fakat bağımsızlardı ve her derebeyliğin kendi kanunları vardı daha sonraları ise bu topraklarda yaşayan farklı derebeyliklerin ve/veya Roma yönetimine bağlı İspanya yarımadasında yaşayan yerlilerin yani İspanik ( Hispano-Romanos) birbirleri ile evlilikleri sonucu bu topluluklar arasında kanunlar birleştirildi.
Din konusunda ise, vizigotlar Aryanizm i benimsemişlerdi ve İspanikler (Hispano-Romanos) topluluğunun büyük kısmı katolikti. Got kralı Recaredo 587 yılında katolikliği kabul ederek bu Gotları ve İspanikleri bütünleştirmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder